Հանցանքի մասին հաղորդում

08.07.2025թ.
ք. Երևան

ՀՀ գլխավոր դատախազ
Աննա Վարդապետյանին

ՀՀ հակակոռուպցիոն կոմիտեի նախագահ
Արթուր Նահապետյանին

ՀՀ քննչական կոմիտեի նախագահ
Արթուր Պողոսյանին

Ավետիք Չալաբյանից
Արամ Պետրոսյանից

ՀԱՆՑԱՆՔԻ ՄԱՍԻՆ ՀԱՂՈՐԴՈՒՄ

(մի խումբ պաշտոնատար անձանց կողմից այլ անձանց հետ հանցակցությամբ Հայաստանյայց առաքելական սուրբ եկեղեցու և Ն.Ս.Օ.Տ.Տ. Գարեգին Բ ամենայն հայոց կաթողիկոսի դեմ ապօրինի գործողություններ կատարելու վերաբերյալ, որոնք առերևույթ պարունակում են ՀՀ քրեական օրենսգրքով նախատեսված հանցակազմերի հատկանիշներ)

I. Հանցագործության մասին հաղորդման հիմքում ընկած փաստական հանգամանքները․

2025 թվականի մայիսի 26-ից 28-ը Շվեյցարիայի Համադաշնության Բեռն քաղաքում տեղի է ունեցել «Կրոնական ազատություն. հայկական հոգևոր, մշակութային և պատմական ժառանգության պահպանումը Արցախում / Լեռնային Ղարաբաղում» խորագրով միջազգային համաժողով, որը կազմակերպվել է Ն.Ս.Օ.Տ.Տ. Գարեգին Բ ամենայն հայոց կաթողիկոսի առաջարկով՝ Եկեղեցիների համաշխարհային խորհրդի և Շվեյցարիայի բողոքական եկեղեցու համագործակցությամբ։ Համաժողովի ընթացքում անդրադարձ է կատարվել Արցախի բռնազավթման հետևանքներին՝ խոսելով էթնիկ զտումների, կրոնական ազատության ոտնահարման և հայկական մշակութային ժառանգության համակարգված ոչնչացման մասին։ Կաթողիկոսը դատապարտել է Ադրբեջանի կողմից հայկական հուշարձանների ոչնչացումը և մշակութային ժառանգությունը աղվանականացնելու քաղաքականությունը՝ ընդգծելով, որ այդ քայլերը ոչ միայն ուղղված են հայ ժողովրդի, այլև ամբողջ մարդկության հոգևոր արժեքների դեմ։

2025 թվականի մայիսի 29-ին տեղի ունեցած ՀՀ կառավարության նիստի ժամանակ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը նշել է հետևյալը.

«Ես ձեզ պաշտոնապես ասում եմ՝ մեր եկեղեցիները չուլանացված են, չուլանացված: Ով որտեղ ինչ ոչ պետքական ապրանք ունի, մեկ էլ գնում, տեսնում ես՝ ավելացված մետլախ, պարկով ցեմենտ, «աբալովկի» հին կտորներ, արմատուրայի հին, ժանգոտ կտորներ: Մտնում ես... Մարդն ինչի՞ համար է եկեղեցի մտնում, մտնում է հոգևոր հաղորդակցություն ունենալու, մեկ էլ մտնում-տեսնում ես՝ այնտեղ աղբ է լցված, այնտեղ ինչ-որ մեկի հին շորերն են, այնտեղ մեկը կոշիկներն է դրել, հին կռավաթը... Ո՞նց կարելի է նման կերպ: Ինչքա՞ն կարելի է այսքան կեղծ լինել, հարգելի՛ ներկաներ: Ինչքա՞ն կարելի է այդքան խոսել սրբության մասին ու այդքան արտասուրբ լինել: Ինչքա՞ն կարելի է ոտի տակ տալ սրբությունները: Մեկ էլ՝ վա՛յ, համալիրում բան է եղել...»:

Նույն օրը Հայաստանյայց առաքելական սուրբ եկեղեցու սրբազան հայրերն արձագանքել են ՀՀ վարչապետի վերոնշյալ հայտարարությանը՝ կոչ անելով վերջինին ուշադրություն դարձնել հայկական սրբավայրերի նկատմամբ ադրբեջանական աճող հավակնություններին և բռնազավթված Արցախում ոչնչացման վտանգի առջև գտնվող սրբավայրերի պահպանության կենսական խնդիրներին: Բացի այդ՝ ընդգծվել է այն փաստը, որ.

«Շվեյցարիայում տեղի է ունենում Արցախի հայկական հոգևոր և մշակութային ժառանգության պահպանությանը նվիրված միջազգային համաժողով՝ նախաձեռնությամբ և գլխավորությամբ Ն.Ս.Օ.Տ.Տ. Գարեգին Երկրորդ Ամենայն հայոց կաթողիկոսի: Վերոնշյալ համաժողովում քննարկվում է Արցախի հոգևոր մշակութային ժառանգության պահպանությունը, արցախահայության՝ իրենց հարազատ բնօրրան անվտանգ վերադարձի, ազատ ապրելու իրավունքի վերականգնումը, ինչպես նաև գերիների անհապաղ ազատ արձակումը: Բնականաբար միջազգային մասշտաբներ ընդգրկող սույն համաժողովը մեծ դժգոհություններ, վրդովմունք ու անհանգստություններ է առաջ բերել թշնամի երկրում՝ Ադրբեջանում...»։

2025 թվականի մայիսի 30-ին ՀՀ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը «Ֆեյսբուք» սոցիալական ցանցի իր պաշտոնական էջում կատարել է հետևյալ գրառումը.

«Սրբազան, գնա շարունակիր քեռուդ կնգան դոմփել, ինձ հետ ի՞նչ գործ ունես»:

Նույն օրը ՀՀ վարչապետի տիկինը՝ Աննա Հակոբյանը, «Ֆեյսբուք» սոցիալական ցանցի իր պաշտոնական էջում կատարել է հետևյալ գրառումը.

«Երկրի գլխավոր մանկապիղծները չուլան բառից դիվահարվել են։ Դե իհարկե, այդպես էլ պետք է լիներ. չէ՞ որ չուլանները սև սքեմ հագնող մոլագարների կյանքի մութ անկյուններն են: Հենց չուլաններում են տեղի ունենում այլասերվածություններ, որոնք արդեն հավատավոր ժողովրդի ցասմանն անգամ չեն արժանանում։ Հավատավոր ժողովուրդը, վաղուց արդեն համակերպված, իր ուսերի վրա քարշ է տալիս երկրի գլխավոր մոլագար այլասերվածներին։ Շվեյցարիայում ի՞նչ եք անում. ո՞ւմ եք անվտանգ ուղարկում հարազատ բնօրրան, ո՞ւմ եք անհապաղ ազատում գերությունից։ Դուք գիտե՞ք` հոգևորն ինչ է։ Ա՜յ քեզ նորություն։ Երկրի գլխավոր հոգևոր մաֆիոզն ակնհայտորեն վրդովմունքի մեջ է ընկել, որ չուլաններից խոսակցություն է բացվել. թե չէ՝ ինչո՞ւ պետք է հարձակվեին պետության՝ ընտրված ղեկավարի վրա»։

Նույն օրը ՀՀ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը «Ֆեյսբուք» սոցիալական ցանցի իր պաշտոնական էջում կատարել է ևս մի քանի գրառում.

«Կուսակրոնության ուխտը խախտած բոլոր հոգևորականները պետք է հեռանան հոգևոր ծառայությունից»,

«Հայաստանի Հանրապետությունը պետք է վճռորոշ ձայն ունենա Ամենայն հայոց կաթողիկոսի ընտրության հարցում»,

«Կաթողիկոսի թեկնածուները պետք է անցնեն բարեվարքության ստուգում։ Այս հարցը մեկընդմիշտ պետք է լուծել»,

«Եթե պարզվի, որ իրոք Գարեգին Բ–ն խախտել է կուսակրոնության ուխտը և զավակ ունի, նա չի կարող լինել Կաթողիկոս»։

2025 թվականի հունիսի 6-ին Կովկասի մուսուլմանների վարչության նախագահ շեյխ Ուլիսլամ Ալլահշուքյուր Փաշազադեն հայտարարել է.

«Ես չեմ համարում, որ նպատակահարմար է ինձ համար հանդիպել Գարեգինի հետ։ Գարեգինը, բացի իր կրոնական դերից, ստանձնել է նաև քաղաքական դեր։ Նման հոգևորականին հարիր չէ այդքան ներգրավված լինել քաղաքականության մեջ։ Հետևաբար, ես դեռևս նրա հետ հանդիպելու ծրագրեր չունեմ»։

Նույն օրը ՀՀ վարչապետի աշխատակազմի ղեկավար Արայիկ Հարությունյանը ԱԺ–ում լրագրողների հետ զրույցում նշել է.

«Նման գործընթացները ըստ տրամաբանության են գալիս օրակարգ։ Եվ երբ մյուս հարցերը իրենց լուծումներն են ստանում կամ ընթացքում են լինում, առաջանում են նաև նման խնդիրներ։ Եկեղեցու հետ կապված մենք նախկինում էլ, հատկապես վերջին տարիներին էլ ասել ենք, որ երբ եկեղեցին որոշակի գործընթացներ է անում միջամտելու քաղաքական գործընթացներին, երբեմն պետք է նաև պատրաստ լինել նրան, որ այլ հարցադրումներ կհնչեն քաղաքական դեմքերի կողմից, մասնավորապես այս հարցադրումը, որը արվել է»։

Նույն օրը ՀՀ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը «Ֆեյսբուք» սոցիալական ցանցի իր պաշտոնական էջում կատարել է հետևյալ գրառումը.

«...պնդում եմ, որ Գարեգին Բ կաթողիկոսը խախտել է կուսակրոնության ուխտը և զավակ ունի»։

2025 թվականի հունիսի 9-ին ՀՀ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը «Ֆեյսբուք» սոցիալական ցանցի իր պաշտոնական էջում կատարել է հետևյալ գրառումը.

«Գարեգին Բ–ն խախտել է իր իսկ կողմից կամավորությամբ ստանձնած կուսակրոնության ուխտը և զավակ ունի։ Սա փաստ է և եթե Գարեգին Բ–ն փորձի հերքել, անհրաժեշտ ձևաչափով դա կապացուցեմ։ Ըստ այսմ, համաձայն Հայ Առաքելական Եկեղեցու Կանոնագրքի, Գարեգին Բ-ն չէր կարող լինել եպիսկոպոս, արքեպիսկոպոս, չէր կարող ընտրվել և չի կարող լինել Կաթողիկոս․ Կտրիճ Ներսիսյանը պետք է ազատի Վեհարանը»։

Նույն օրը ՀՀ ԱԺ պատգամավոր Վահագն Ալեքսանյանը Հանրային հեռուստաընկերության եթերում հայտարարել է, որ.

«Պետք է ձևավորվի հայ առաքելական եկեղեցու հավատավորների կողմից ինչ որ խումբ, որը կազատի Վեհարանը սրբապղծությունից։ … Նոր հոգևոր առաջնորդ պետք է ընտրվի։ Չեմ բացառում, որ վարչապետը՝ որպես հայ առաքելական եկեղեցու հավատավոր հետևորդ, կաջակցի կամ ինչ որ ձևով կմասնակցի այդ գործընթացին»։

2025 թվականի հունիսի 10-ին ՀՀ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը «Ֆեյսբուք» սոցիալական ցանցի իր պաշտոնական էջում կատարել է հետևյալ գրառումը.

«Հայաստանյայց Առաքելական Սուրբ Եկեղեցու սիրելի հավատավոր հետևորդներ.

Որպես Ձեզնից մեկը դիմում եմ Ձեզ․ մեզ անհրաժեշտ է գործուն քայլեր ձեռնարկել Մայր Աթոռ Սուրբ Էջմիածնի Վեհարանը ազատելու և Կաթողիկոսական նոր ընտրություններ կազմակերպելու ուղղությամբ։

Այս փուլում պիտի ստեղծենք Համակարգող խումբ, վերը նշված օրակարգի կազմակերպչական հարցերը կարգավորելու համար։ Համակարգող խմբի անդամ կարող են դառնալ Հայաստանյայց Առաքելական Սուրբ Եկեղեցու այն հետևորդները, ովքեր․

ա) իրենց ամբողջ հոգով հավատում են մեր կենդանի Տիրոջը՝ Հիսուս Քրիստոսին;
բ) գոնե մեկ անգամ սկզբից մինչև վերջ կարդացել են Աստվածաշունչը;
գ) վերջին հինգ տարում գոնե մեկ անգամ պահել են Մեծ պահքը;
դ) ամեն օր աղոթում են;
ե) հավատում են, որ Մայր Աթոռի նորոգման օրակարգը բխում է Հայաստանյայց Առաքելական Սուրբ Եկեղեցու, մեր ժողովրդի, մեր պետության շահերից և համապատասխան է մեր նախնիների սուրբ ավանդին։

Համակարգող խմբի անդամ կարող են լինել թե տղամարդիկ, թե կանայք, թե աշխարհիկ մարդիկ, թե հոգևորականներ։ Կուսակրոն հոգևորականների դեպքում պարտադիր է, որ նրանք խախտած չլինեն կուսակրոնության ուխտը։

Համակարգող խմբի առաջին 10 անդամների ընտրության պատասխանատվությունը կվերցնեմ ինձ վրա՝ վերը նշված չափանիշների շուրջ ունեցած զրույցների գնահատմամբ։ Հետագայում Խումբը ինքը կորոշի ընդլայնման ընթացակարգերը, իր կառուցվածքը և այլ հնարավոր հարցեր։

Հասկանում եմ, որ Համակարգող խմբի անդամության վերը նշված չափանիշների մեծ մասը օբյեկտիվորեն հնարավոր չէ ստուգել, բայց շփումներում, զրույցներում Աստծո օգնությամբ հնարավոր է պարզել, հնարավոր է տեսնել հոգու աչքերով։

Վերը նշված չափանիշներին համապատասխանելու պարագայում, խնդրում եմ Համակարգող խմբի կազմում ընդգրկվելու համար Ձեր անուն–ազգանունը, հեռախոսի համարը ուղարկել nikolpashinyan@gmail.com էլ․ փոստի հասցեին, Subject տողում գրելով՝ Համակարգող խումբ։

Խնդրում եմ կարճ գրել նաև Ձեր մասնագիտության և/կամ զբաղմունքի մասին։ Համակարգող խմբի ձևավորումը տեղի կունենա աշխատանքային կարգով, մինչև Խումբը ինքը կորոշի հայտարարել իր մասին։

Մեր այս գործունեության ընթացքում գայթակղության բազմաթիվ խոսքեր են հնչելու, մեզ մեղադրելու են ամենատարբեր մեղքերում։ Այդ ամենին նայեք Ձեր հոգու աչքերով, լսեք մեր կենդանի Տիրոջ՝ Հիսուս Քրիստոսի ձայնը և առաջնորդվեք ըստ այդմ»:

2025 թվականի հունիսի 11-ին Կովկասի մուսուլմանների վարչության նախագահ շեյխ Ուլիսլամ Ալլահշուքյուր Փաշազադեն Եկեղեցիների համաշխարհային խորհրդին նամակ է հղել, որում Հայ առաքելական եկեղեցուն մեղադրել է.

«մարդկանց բռնության մղելու, հայ ժողովրդին մինչև մահ պայքարելու կոչ անելու, հայ ժողովրդի ապագան նոր վտանգների ու աղետների մեջ ներքաշելու մեջ»:

Բացի այդ՝ վերջինը կոչ է արել.

«Եկեղեցիների համաշխարհային խորհրդին չաջակցել Հայ եկեղեցու սադրիչ, ռևանշիստական քարոզչությանը, որը խախտում է փխրուն խաղաղության պայմանները»:

2025 թվականի հունիսի 12-ին և հունիսի 13-ին Գարեգին Բ կաթողիկոսի կողմից հեռանալու մասին համապատասխանաբար խոսել են նաև ՀՀ ԱԺ ՔՊ խմբակցության պատգամավորներ Լիլիթ Մինասյանը և Հայկ Սարգսյանը։

2025 թվականի հունիսի 17-ին ՀՀ ԱԺ պատգամավոր Ռուբեն Ռուբինյանը ԱԺ-ում լրագրողների հետ զրույցում նշել է.

«Եթե Կտրիճ Ներսիսյանն իր տված ուխտը խախտել է, ես իրեն ո՞նց ասեմ Վեհափառ»:

Նույն օրը ՀՀ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը «Ֆեյսբուք» սոցիալական ցանցի իր պաշտոնական էջում կատարել է հետևյալ գրառումները.

«Պոռնկաբարո «հոգեվորականներն» ու նրանց պոռնկաբարո «բարեգործներն» ինչու՞ են ակտիվացել։ Ոչինչ՝ նորից կպասիվացնենք։ Ընդ որում՝ ընդմիշտ։», «Կտրիճ Ներսիսյան, էն պոռնկաբարո Արշակ «սրբազանիդ» ասա վեր ընկնի տեղը։ Բառիս բուն իմաստով վեր ընկնի տեղը եւ բառիս բուն իմաստով՝ պոռնկաբարո»։

2025 թվականի հունիսի 18-ին ՀՀ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը «Ֆեյսբուք» սոցիալական ցանցի իր պաշտոնական էջում կատարել է հետևյալ գրառումը.

«...Կուսակրոնության ուխտը խախտածները, տվյալ դեպքում փաստացի ապացուցված դեպքերով Կտրիճ Ներսիսյանը եւ Սամվել Խաչատրյանը Հայաստանյայց Առաքելական Սուրբ Եկեղեցու մասունքներին իրենց պիղծ ձեռքերով դիպչելու իրավունք չունեն եւ պետք է հեռանան Մայր Աթոռ Սուրբ Էջմիածնից...»:

2025 թվականի հունիսի 22-ին ՀՀ վարչապետ Նիկլո Փաշինյանը «Ֆեյսբուք» սոցիալական ցանցի իր պաշտոնական էջում կատարել է հետևյալ գրառումը.

«Այսօրվա քարոզը լավ առիթ է, որ Կտրիչ Ներսիսյանը հանրությանը ներկայացնի իր տիկնոջ եւ զավակին։

Պարզաբանեի, թե իրեն հայտնի պոռնկացումներից հետո ինչու՞ է Սամվել Խաչատրյանին պահում վեղարի տակ...»։

2025 թվականի հունիսի 23-ին ՀՀ վարչապետ Նիկլո Փաշինյանը «Ֆեյսբուք» սոցիալական ցանցի իր պաշտոնական էջում կատարել է հետևյալ գրառումը.

«Մայր Աթոռ Սուրբ Էջմիածինը մեր ազգային բարոյականության էպիկենտրոնն է։

Երբ այդ էպիկենտրոնը գտնվում է Աստծո առաջ իրենց ուխտը դրժած, այլասերված, նույնիսկ աշխարհիկ մարդկանց համար անընդունելի եւ արգահատելի բարոյական կերպարով ու ապրելակերպով մարդկանց ղեկավարման ներքո, նշանակում է կասկածի տակ է դրված մեր բարոյականությունը։

(...) Կտրիճ Ներսիսյանին հորդորում եմ րոպե առաջ հեռանալ Վեհարանից։

Հայաստանյայց Առաքելական Սուրբ Եկեղեցու բոլոր հավատավոր հետեւորդներին եւ նրա արժեքներին հավատարիմ բոլոր հոգեւորականներին հորդորում եմ հստակ ձեւակերպել Վեհարանն ազատելու՝ Կտրիճ Ներսիսյանին ուղղված իրենց պահանջը եւ դրա մասին բարձրաձայնել։ Վեհարանը վեհի՛։...»։

2025 թվականի հունիսի 28-ին ՀՀ վարչապետ Նիկլո Փաշինյանը «Ֆեյսբուք» սոցիալական ցանցի իր պաշտոնական էջում կատարել է հետևյալ գրառումը.

«Կարծում եմ արդար կլինի, որ Կտրիճը գրավոր միջնորդություն ներկայացնի դատարան, խնդրելով խափանման միջոց ընտրելիս հաշվի առնել, որ «սրբազանը» իր՝ Կտրիճի նման նույնիսկ մի ամիս չի կարող ապրել առանց կնոջ։

Ընդ որում, միջնորդությունը կարող է լինել ապանձնավորված, նաեւ մյուս «սրբազանների» պարագայում օգտագործելու համար, ընդգծելով, որ ոմանք առանց կնոջ, ոմանք առանց տղամարդու չեն կարողանում մի ամիսը լմնցնել։

Կամ՝ երբեմն առանց կնոջ, երբեմն առանց տղամարդու։ Սեզոնը գիտի։

Կտրիճ Ներսիսյանին հորդորում եմ րոպե առաջ հեռանալ Վեհարանից»։

2025 թվականի հուլիսի 3-ին ՀՀ վարչապետ Նիկլո Փաշինյանը «Ֆեյսբուք» սոցիալական ցանցի իր պաշտոնական էջում կատարել է հետևյալ գրառումը.

«Արտահերթ ընտրություններ միանշանակ պետք է տեղի ունենան։ Բայց Ամենայն Հայոց Կաթողիկոսի արտահերթ ընտրություններ»։

2025 թվականի հունիսի 28-ին Մարդու իրավունքների պաշտպան Անահիտ Մանասյանը «Ֆեյսբուք» սոցիալական ցանցի «ՀՀ Մարդու իրավունքների պաշտպան» պաշտոնական էջում կատարել է հետևյալ գրառումը.

«Մարդու իրավունքների պաշտպան Անահիտ Մանասյանը հետևում է զանգվածային լրատվության միջոցներում և սոցիալական ցանցերում տարածվող տեղեկություններին և հանրային համերաշխության տեսանկյունից Մայր Աթոռ Սուրբ Էջմիածնում ստեղծված իրավիճակը մտահոգիչ է համարում։

Պետական իշխանությունը բացառիկ կարևորություն ունի հասարակական կյանքը կանոնակարգելու հարցում։ Միևնույն ժամանակ, Հայ Առաքելական Եկեղեցին առանցքային դերակատարություն ունի բազմաթիվ քաղաքացիների խղճի և կրոնի ազատության իրավունքի իրացման տեսանկյունից։ Մարդու իրավունքների պաշտպանն ընդգծում է, որ թե՛ հասարակական կարգի պահպանումը, թե՛ կրոնական ազատությունների երաշխավորումը հնարավոր են բացառապես հանրային համերաշխության առկայության պայմաններում։ Ուստի, Պաշտպանը կոչ է անում ցուցաբերել առավելագույն զսպվածություն, առաջ եկած խնդիրները լուծել փոխադարձ հարգանքի, իրավունքի գերակայության արժեքների պահպանմամբ՝ հանրային համերաշխության և հանդուրժողականության առանցքային բնույթը նկատի ունենալով։

Իրավիճակի էլ ավելի սրումը կարող է հանգեցնել անդառնալի հետևանքների, և այդ հանգամանքը պետք է նկատի ունենան բոլորը։»

II. Հանցանքի մասին հաղորդման իրավական հիմքերն ու հիմնավորումները.

Սույն հաղորդմամբ վկայակոչված փաստական հանգամանքների համատեքստում հարկ է արձանագրել, որ ՀՀ վերոնշյալ պաշտոնատար անձանց և նրանց հետ հանցակցությամբ գործող անձանց կողմից Հայաստանյայց առաքելական սուրբ եկեղեցու և Ն.Ս.Օ.Տ.Տ. Գարեգին Բ ամենայն հայոց կաթողիկոսի դեմ կատարված արարքներին անհրաժեշտ է տալ քրեաիրավական գնահատական առերևույթ ՀՀ քրեական օրենսգրքի

- 204-րդ հոդվածի 3-րդ մասի 1-ին կետով,

- 43-209-րդ հոդվածի 2-րդ մասով,

- 329-րդ և

- 441-րդ հոդվածներով

նախատեսված հանցակազմերի համատեքստում։ Ընդ որում՝ նշված պաշտոնատար անձինք, հիշյալ արարքները կատարելով, առերևույթ դուրս են եկել իրենց՝ Սահմանադրությամբ նախատեսված լիազորությունների շրջանակից։

1. ՀՀ քրեական օրենսգրքի 204-րդ հոդվածի 3-րդ մասի 1-ին կետով նախատեսված հանցակազմի վերաբերյալ հիմնավորումներ

Նախ՝ հարկ ենք համարում անդրադառնալ ՀՀ վարչապետի և նրա քաղաքական թիմի անդամ ԱԺ պատգամավոր Ռուբեն Ռուբինյանի ելույթներին և այդ կապակցությամբ վերջիններիս արարքում առերևույթ ՀՀ քրեական օրենսգրքի 204-րդ հոդվածի 3-րդ մասի 1-ին կետով նախատեսված հանցակազմի առկայությանը։

Այսպես՝ 2025 թվականի մայիսի 30-ին ՀՀ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը «Ֆեյսբուք» սոցիալական ցանցի իր պաշտոնական էջում կատարել է գրառում.

«Եթե պարզվի, որ իրոք Գարեգին Բ–ն խախտել է կուսակրոնության ուխտը և զավակ ունի, նա չի կարող լինել Կաթողիկոս»։

Մի քանի օր անց՝ 2025 թվականի հունիսի 6-ին, ՀՀ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը «Ֆեյսբուք» սոցիալական ցանցի իր պաշտոնական էջում կատարել է հետևյալ գրառումը.

«...պնդում եմ, որ Գարեգին Բ կաթողիկոսը խախտել է կուսակրոնության ուխտը և զավակ ունի»։

«Գարեգին Բ–ն խախտել է իր իսկ կողմից կամավորությամբ ստանձնած կուսակրոնության ուխտը և զավակ ունի։ Սա փաստ է և եթե Գարեգին Բ–ն փորձի հերքել, անհրաժեշտ ձևաչափով դա կապացուցեմ։ Ըստ այդմ, համաձայն Հայ Առաքելական Եկեղեցու Կանոնագրքի, Գարեգին Բ-ն չէր կարող լինել եպիսկոպոս, արքեպիսկոպոս, չէր կարող ընտրվել և չի կարող լինել Կաթողիկոս․ Կտրիճ Ներսիսյանը պետք է ազատի Վեհարանը»։

2025 թվականի հունիսի 17-ին ՀՀ ԱԺ պատգամավոր Ռուբեն Ռուբինյանը ԱԺ-ում լրագրողների հետ զրույցում նշել է.

«Եթե Կտրիճ Ներսիսյանն իր տված ուխտը խախտել է, ես իրեն ո՞նց ասեմ Վեհափառ»:

ՀՀ քրեական օրենսգրքի 204-րդ հոդվածի 1-ին մասը պատասխանատվություն է նախատեսում՝ Մարդու անձնական կամ ընտանեկան գաղտնիք համարվող տեղեկությունն առանց նրա համաձայնության օգտագործելու, իրացնելու կամ հայտնելու կամ այդ տեղեկությունն օրենքով սահմանված կարգի խախտմամբ օգտագործելու, իրացնելու կամ հայտնելու նպատակով ձեռք բերելու կամ պահելու համար։

Նույն հոդվածի 3-րդ մասի 1-ին կետը պատասխանատվություն է նախատեսում հոդվածի 1-ին կամ 2-րդ մասով նախատեսված արարքի համար, որը կատարվել է՝ (...) իշխանական կամ ծառայողական լիազորությունները կամ դրանցով պայմանավորված ազդեցությունն օգտագործելով։

Այսինքն՝ քրեական օրենսգիրքը հանցավոր է դիտարկում ցանկացած անձի կողմից մեկ այլ անձի անձնական կամ ընտանեկան գաղտնիք համարվող տեղեկատվության հրապարակում։ Անձնական գաղտնիքի տակ հասկացվում է անհատի իրավունքը որոշելու իր վարքագիծը հասարակության մեջ, ինքնուրույն կարգավորելու տեղեկատվության ռեժիմը, և այլ անձանցից պահանջելու պահպանել այդ իրավունքները Իսկ ընտանեկան գաղտնիքի տակ` ոչ թե մի քանի, այլ արյունակցական կապերով կապված անձանց` ընտանիքի անդամների, վարքագիծը որոշող փաստերի գաղտնիության իրավունքն է նկատի առնվում:

Միաժամանակ, պետք է նկատել, որ հանցակազմը որակյալ է դարձվում նույն արարքի կատարումը իշխանական կամ ծառայողական լիազորությունները կամ դրանցով պայմանավորված ազդեցությունն օգտագործելով։

Համադրելով ՀՀ վարչապետի և ԱԺ պատգամավորի վերը վկայակոչված հայտարարությունները վերը նշված հանցակազմի հատկանիշների հետ՝ կարելի է արձանագրել, որ վերջիններիս արարքն առերևույթ հանդիսանում է ՀՀ քրեական օրենսգրքի 204-րդ հոդվածի 3-րդ մասի 1-ին կետով նախատեսված հանցավոր արարք, որն արտահայտվել է ՀՀ վարչապետի և ԱԺ պատգամավորի կողմից իրենց իշխանական լիազորություններն օգտագործելով՝ Ն.Ս.Օ.Տ.Տ. Գարեգին Բ ամենայն հայոց կաթողիկոսի և Հայաստանյայց առաքելական սուրբ եկեղեցու այլ սպասավորների ընտանեկան գաղտնիք համարվող տեղեկատվություն ապօրինի ձեռք բերելու և հրապարակային եղանակով տարածելու մեջ։ Ընդ որում՝ հիշյալ արարքները վերջիններս կատարել են իրենց իշխանական լիազորություններն օգտագործելով։

2. ՀՀ քրեական օրենսգրքի 43-209-րդ հոդվածի 2-րդ մասով նախատեսված հանցակազմի վերաբերյալ հիմնավորումներ

Բացի այդ՝ ՀՀ վարչապետի ելույթներն առերևույթ պարունակում են ՀՀ քրեական օրենսգրքի 43-209-րդ հոդվածի 2-րդ մասով նախատեսված արարքի հատկանիշներ։ Այսպես՝

«Հայաստանյայց Առաքելական Սուրբ Եկեղեցու սիրելի հավատավոր հետևորդներ.

Որպես Ձեզնից մեկը դիմում- եմ Ձեզ․ մեզ անհրաժեշտ է գործուն քայլեր ձեռնարկել Մայր Աթոռ Սուրբ Էջմիածնի Վեհարանը ազատելու և Կաթողիկոսական նոր ընտրություններ կազմակերպելու ուղղությամբ։

Այս փուլում պիտի ստեղծենք Համակարգող խումբ, վերը նշված օրակարգի կազմակերպչական հարցերը կարգավորելու համար։ Համակարգող խմբի անդամ կարող են դառնալ Հայաստանյայց Առաքելական Սուրբ Եկեղեցու այն հետևորդները, ովքեր․

ա) իրենց ամբողջ հոգով հավատում են մեր կենդանի Տիրոջը՝ Հիսուս Քրիստոսին;
բ) գոնե մեկ անգամ սկզբից մինչև վերջ կարդացել են Աստվածաշունչը;
գ) վերջին հինգ տարում գոնե մեկ անգամ պահել են Մեծ պահքը;
դ) ամեն օր աղոթում են;
ե) հավատում են, որ Մայր Աթոռի նորոգման օրակարգը բխում է Հայաստանյայց Առաքելական Սուրբ Եկեղեցու, մեր ժողովրդի, մեր պետության շահերից և համապատասխան է մեր նախնիների սուրբ ավանդին։

Համակարգող խմբի անդամ կարող են լինել թե տղամարդիկ, թե կանայք, թե աշխարհիկ մարդիկ, թե հոգևորականներ։ Կուսակրոն հոգևորականների դեպքում պարտադիր է, որ նրանք խախտած չլինեն կուսակրոնության ուխտը։

Համակարգող խմբի առաջին 10 անդամների ընտրության պատասխանատվությունը կվերցնեմ ինձ վրա՝ վերը նշված չափանիշների շուրջ ունեցած զրույցների գնահատմամբ։ Հետագայում Խումբը ինքը կորոշի ընդլայնման ընթացակարգերը, իր կառուցվածքը և այլ հնարավոր հարցեր։

Հասկանում եմ, որ Համակարգող խմբի անդամության վերը նշված չափանիշների մեծ մասը օբյեկտիվորեն հնարավոր չէ ստուգել, բայց շփումներում, զրույցներում Աստծո օգնությամբ հնարավոր է պարզել, հնարավոր է տեսնել հոգու աչքերով։

Վերը նշված չափանիշներին համապատասխանելու պարագայում, խնդրում եմ Համակարգող խմբի կազմում ընդգրկվելու համար Ձեր անուն–ազգանունը, հեռախոսի համարը ուղարկել nikolpashinyan@gmail.com էլ․ փոստի հասցեին, Subject տողում գրելով՝ Համակարգող խումբ։

Խնդրում եմ կարճ գրել նաև Ձեր մասնագիտության և/կամ զբաղմունքի մասին։ Համակարգող խմբի ձևավորումը տեղի կունենա աշխատանքային կարգով, մինչև Խումբը ինքը կորոշի հայտարարել իր մասին (...)»:

ՀՀ քրեական օրենսգրքի 209-րդ հոդվածի 1-ին մասը պատասխանատվություն է նախատեսում անձի խղճի կամ դավանանքի ազատության իրավունքի իրականացմանը՝ այդ թվում` կրոնական կազմակերպության օրինական գործունեությանը կամ կրոնական ծեսի կատարմանը խոչընդոտելու համար։

Նույն հոդվածի 2-րդ մասը պատասխանատվություն է նախատեսում հոդվածի 1-ին մասով նախատեսված արարքի համար, որը կատարվել է իշխանական կամ ծառայողական լիազորությունները կամ դրանցով պայմանավորված ազդեցությունն օգտագործելով։

ՀՀ քրեական օրենսգրքի 43-րդ հոդվածի համաձայն՝

«Հանցագործության նախապատրաստություն է համարվում դիտավորությամբ հանցանք կատարելու համար գործիք կամ միջոց ձեռք բերելը, գործիքը կամ միջոցը հարմարեցնելը կամ դիտավորությամբ այլ պայման ստեղծելը, եթե անձն իր կամքից անկախ հանգամանքներով չի կարողանում սկսել դիտավորության մեջ ընդգրկված հանցանքի օբյեկտիվ կողմի կատարումը»։

Քննարկվող հանցակազմը, ունենալով երկընտրելի օբյեկտիվ կողմ, ենթադրում է երկու գործողություններից որևէ կատարում, այն է՝
1. կրոնական կազմակերպության օրինական (օրենքի հիման վրա իրականացնող) գործունեությանը խոչընդոտելը,
2. կրոնական ծեսի կատարմանը խոչընդոտելը։

Համադրելով ՀՀ վարչապետի վկայակոչված հայտարարությունը վերը նշված հանցակազմի հատկանիշների հետ՝ կարելի է արձանագրել, որ վերջինի արարքն առերևույթ պարունակում է ՀՀ քրեական օրենսգրքի 43-209-րդ հոդվածի 2-րդ մասով նախատեսված հանցագործության հատկանիշներ, որն արտահայտվել է ՀՀ վարչապետի կողմից իր իշխանական լիազորություններն օգտագործելով՝ Մայր Աթոռ Սուրբ Էջմիածնի Վեհարանը «ազատելու» և Կաթողիկոսական նոր ընտրություններ կազմակերպելու ուղղությամբ միջոցներ ձեռնարկելու, այսինքն՝ կրոնական կազմակերպության օրինական գործունեությանը միջամտելու նպատակով հատուկ խմբեր ստեղծելու և ստեղված խմբերի միջոցով Մայր Աթոռ Սուրբ Էջմիածնի բնականոն գործունեությունը խոչընդոտելու համար։ Այլ խոսքով՝ ՀՀ վարչապետը Մայր Աթոռ Սուրբ Էջմիածնի Վեհարանն ազատելու իր մտադրությունն իրականացնելու համար հատուկ խմբեր ստեղծելու կոչ է անում՝ այդ կերպ նախապատրաստվելով (հանցանքի կատարման համար միջոցներ ձեռք բերելով և այլ պայմաններ ստեղծելով) հանցանքի կատարմանը։

Միևնույն ժամանակ, պետք է նկատել, որ ՀՀ վարչապետի հաջորդիվ հայտարարությունները կարող են պարունակել միևնույն արարքի դրդչության հատկանիշներ։

Մասնավորապես՝ 2025 թվականի հունիսի 23-ին ՀՀ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը «Ֆեյսբուք» սոցիալական ցանցի իր պաշտոնական էջում կատարել է հետևյալ գրառումը.

«...Հայաստանյայց Առաքելական Սուրբ Եկեղեցու բոլոր հավատավոր հետեւորդներին եւ նրա արժեքներին հավատարիմ բոլոր հոգեւորականներին հորդորում եմ հստակ ձեւակերպել Վեհարանն ազատելու՝ Կտրիճ Ներսիսյանին ուղղված իրենց պահանջը եւ դրա մասին բարձրաձայնել։ Վեհարանը վեհի՛։...»։

ՀՀ քրեական օրենսգրքի 46-րդ հոդվածի համաձայն՝

«Հանցակիցներ են համարվում կատարողը, դրդիչը, կազմակերպիչը և օժանդակողը:

(...) Դրդիչ է համարվում այն անձը, որը մեկ ուրիշին դրդել է հանցանք կատարելու` համոզելու, նյութապես շահագրգռելու, սպառնալիքի միջոցով կամ այլ եղանակով»:

Վկայակոչված նորմի համատեքստում կարելի է արձանագրել, որ ՀՀ վարչապետը միաժամանակ անձանց անորոշ խմբի դրդում է ՀՀ քրեական օրենսգրքի 209-րդ հոդվածով նախատեսված արարքների կատարմանը, մասնավորապես՝ հղում կատարելով Գարեգին Բ ամենայն հայոց կաթողիկոսի ենթադրյալ մեղքերին, վերջինի՝ Հայոց առաքելական եկեղեցուն ոչ արժանավոր լինելու կեղծ տեղեկություններին, հուսահատության, մոլորության մեջ գցելու, Հայոց առաքելական եկեղեցու համբավի կարծեցյալ հեղինակազրկման թեզեր առաջ քաշելու եղանակով, եկեղեցու հետևորդների մոտ փորձում է հանցանք կատարելու դիտավորություն առաջացնել։ Այլ խոսքով՝ տարաբնույթ մոլորեցնող գաղափարների ներդրման եղանակով ՀՀ վարչապետը դրդում է, հորդորում է եկեղեցու հետևորդներին կրոնական կազմակերպության օրինական գործունեությանը խոչընդոտելու միջոցներ ձեռնարկել, որը, առերևույթ, պարունակում է ՀՀ քրեական օրենսգրքի 46-209-րդ հոդվածի 2-րդ մասով նախատեսված հանցագործության հատկանիշներ։

3. ՀՀ քրեական օրենսգրքի 329-րդ հոդվածով նախատեսված հանցակազմի վերաբերյալ հիմնավորումներ

Միաժամանակ, համանման հայտարարություն է կատարել նաև ՀՀ ԱԺ պատգամավոր Վահագն Ալեքսանյանը Հանրային հեռուստաընկերության եթերում, մասնավորապես՝ հայտարարել է, որ.

«Պետք է ձևավորվի հայ առաքելական եկեղեցու հավատավորների կողմից ինչ-որ խումբ, որը կազատի վեհարանը սրբապղծությունից։ (…) Նոր հոգևոր առաջնորդ պետք է ընտրվի»։

Ընդ որում՝ նկատի ունենալով, որ ՀՀ վարչապետը հաջորդ օրը՝ արդեն խմբերի ձևավորմանն ուղղված հստակ հրահանգներ է հնչեցրել, ենթադրվում է, որ Վահագն Ալեքսանյանը, ըստ էության, տեղեկացված լինելով վկայակոչվածի մասին, նախապատրաստվել է նույն արարքի կատարմանը։

Միաժամանակ, ՀՀ Ազգային ժողովի պատգամավորների, աշխատակազմի ղեկավարի, ՀՀ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանի և վերջինի ենթադրաբան կնոջ՝ Աննա Հակոբյանի կողմից Հայ առաքելական եկեղեցու և թեմի առաջնորդի նկատմամբ նման վիրավորական արտահայտություններ հնչեցնելը, առերևույթ, կրոնով պայմանավորված ատելություն, անհանդուրժողականություն և թշնամանք հրահրելու նպատակ են հետապնդում և պարունակում են ՀՀ քրեական օրենսգրքի 329-րդ հոդվածով նախատեսված հանցակազմի հատկանիշները։

Այսպես՝ ի թիվս վերը նշված անձանց կողմից կատարված հայտարարությունների՝ 2025 թվականի մայիսի 29-ին տեղի ունեցած ՀՀ կառավարության նիստի ժամանակ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը նշել է հետևյալը.

«Ես ձեզ պաշտոնապես ասում եմ՝ մեր եկեղեցիները չուլանացված են, չուլանացված: Ով որտեղ ինչ ոչ պետքական ապրանք ունի, մեկ էլ գնում, տեսնում ես՝ ավելացված մետլախ, պարկով ցեմենտ, «աբալովկի» հին կտորներ, արմատուրայի հին, ժանգոտ կտորներ: Մտնում ես... Մարդն ինչի՞ համար է եկեղեցի մտնում, մտնում է հոգևոր հաղորդակցություն ունենալու, մեկ էլ մտնում-տեսնում ես՝ այնտեղ աղբ է լցված, այնտեղ ինչ-որ մեկի հին շորերն են, այնտեղ մեկը կոշիկներն է դրել, հին կռավաթը...»:

«Սրբազան, գնա շարունակիր քեռուդ կնգան դոմփել, ինձ հետ ի՞նչ գործ ունես»:

Նույն օրը ենթադրաբար ՀՀ վարչապետի տիկինը՝ Աննա Հակոբյանը, «Ֆեյսբուք» սոցիալական ցանցի իր պաշտոնական էջում կատարել է հետևյալ գրառումը.

«Երկրի գլխավոր մանկապիղծները չուլան բառից դիվահարվել են։ Դե իհարկե, այդպես էլ պետք է լիներ. չէ՞ որ չուլանները սև սքեմ հագնող մոլագարների կյանքի մութ անկյուններն են: Հենց չուլաններում են տեղի ունենում այլասերվածություններ, որոնք արդեն հավատավոր ժողովրդի ցասմանն անգամ չեն արժանանում (...)»։

Նույն օրը ՀՀ վարչապետի աշխատակազմի ղեկավար Արայիկ Հարությունյանը ԱԺ-ում լրագրողների հետ զրույցում նշել է.

«(...) Եկեղեցու հետ կապված մենք նախկինում էլ, հատկապես վերջին տարիներին էլ ասել ենք, որ երբ եկեղեցին որոշակի գործընթացներ է անում միջամտելու քաղաքական գործընթացներին, երբեմն պետք է նաև պատրաստ լինել նրան, որ այլ հարցադրումներ կհնչեն քաղաքական դեմքերի կողմից, մասնավորապես այս հարցադրումը, որը արվել է»։

2025 թվականի հունիսի 17-ին ՀՀ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը «Ֆեյսբուք» սոցիալական ցանցի իր պաշտոնական էջում կատարել է հետևյալ գրառումները.

ՀՀ քրեական օրենսգրքի 329-րդ հոդվածի 1-ին մասը պատասխանատվություն է նախատեսում անձի կամ անձանց խմբի նկատմամբ ռասայական, ազգային, էթնիկ կամ սոցիալական ծագումով, կրոնով, քաղաքական կամ այլ հայացքներով կամ անձնական կամ սոցիալական բնույթի այլ հանգամանքներով պայմանավորված ատելություն, խտրականություն, անհանդուրժողականություն կամ թշնամանք հրահրելուն կամ քարոզելուն ուղղված հրապարակային խոսքը, ինչպես նաև այդ նպատակով նյութ կամ առարկա տարածելու համար:

Նույն հոդվածի 2-րդ մասը պատասխնատվություն է նախատեսում հոդվածի 1-ին մասով նախատեսված արարքի համար, որը կատարվել է՝
1) մի խումբ անձանց կողմից նախնական համաձայնությամբ,
2) իշխանական կամ ծառայողական լիազորությունները կամ դրանցով պայմանավորված ազդեցությունն օգտագործելով կամ
3) հրապարակայնորեն ցուցադրվող ստեղծագործությունների, զանգվածային լրատվության միջոցների կամ տեղեկատվական կամ հաղորդակցական տեխնոլոգիաների օգտագործմամբ։

Համադրելով քննարկվող հանցակազմը ՀՀ վարչապետի կողմից Հայ առաքելական եկեղեցին «չուլան» անվանելու, վերջինի տիկնոջ կողմից «Հենց չուլաններում են տեղի ունենում այլասերվածություններ» եզրույթով Հայ առաքելական եկեղեցում այլասերվածություններ տեղի ունենալու մասին հայտնելու, եկեղեցու սպասավորների նկատմամբ վիրավորական արտահայտություններ կատարելու, ինչպես նաև ՀՀ ԱԺ պատգամավորների, աշխատակազմի ղեկավարի կողմից Հայ առաքելական եկեղեցու թեմի առաջնորդին ուխտադրուժ համարելու, հատուկ խմբեր ստեղծելու և թեմի առաջնորդին Վեհարանից հեռացնելու հայտարարություններին՝ հարկ է փաստել, որ դրանք առերևույթ կրոնական համոզմունքներով պայմանավորված Հայ Առաքելական Եկեղեցու նկատմամբ թշնամանք և անհանդուրժողականություն տարածելու հանցակազմի հատկանիշներ են պարունակում, որոնք կատարվել են մի խումբ անձանց կողմից նախնական համաձայնությամբ՝ հաղորդակցական տեխնալոգիանների և իշխանական լիազորություններն օգտագործմամբ (հնարավոր է վերջին ծանրացուցիչ հանգամանքը չի կարող մեղսագրվել ՀՀ վարչապետի ենթադրյալ տիկնոջը՝ Աննա Հակոբյանին)։

Այսինքն՝ վեր նշյալ անձանց արարքներում, առերևույթ, պարունակում են ՀՀ քրեական օրենսգրքի 329-րդ հոդվածի 2-րդ մասի 1-ին, 2-րդ, 3-րդ կետերով նախատեսված հանցանքի հատկանիշները (Աննա Հակոբյանի դեպքում՝ ՀՀ քրեական օրենսգրքի 329-րդ հոդվածի 2-րդ մասի 1-ին, 3-րդ կետով նախատեսված հանցանքի հատկանիշները)։

4. ՀՀ քրեական օրենսգրքի 441-րդ հոդվածով նախատեսված հանցակազմի վերաբերյալ հիմնավորումներ

Բացի այդ՝ ՀՀ վարչապետի, Ազգային ժողովի նշված պատգամավորների և աշխատակազմի ղեկավարի արարքներում առերևույթ առկա են նաև ՀՀ սահմանադրությամբ իրենց վերապահված լիազորություններն անցնելու հատկանիշներ։

Այսպես՝ ՀՀ քրեական օրենսգրքի 441-րդ հոդվածի 1-ին մասի համաձայն.

«Պաշտոնատար անձի կողմից իր իշխանական կամ ծառայողական լիազորությունները կամ դրանցով պայմանավորված ազդեցությունն ի վնաս պետական կամ ծառայողական շահերի օգտագործելը կամ իր ծառայողական պարտականությունը չկատարելը կամ ոչ պատշաճ կատարելը կամ այնպիսի արարք կատարելը, որը չի բխում իր լիազորություններից կամ դուրս է իր լիազորությունների շրջանակից, որն էական վնաս է պատճառել անձի կամ կազմակերպության իրավունքներին, ազատություններին կամ օրինական շահերին կամ հասարակության կամ պետության օրինական շահերին»։

Նույն հոդվածի 2-րդ մասի 4-րդ կետի համաձայն.

«Սույն հոդվածի 1-ին մասով նախատեսված արարքը, որը` (...) կատարվել է մի խումբ պաշտոնատար անձանց կողմից նախնական համաձայնությամբ կամ»:

ՀՀ Սահմանադրության 18-րդ հոդվածի համաձայն.

«Հայաստանի Հանրապետությունը ճանաչում է Հայաստանյայց առաքելական սուրբ եկեղեցու՝ որպես ազգային եկեղեցու բացառիկ առաքելությունը հայ ժողովրդի հոգևոր կյանքում, նրա ազգային մշակույթի զարգացման և ազգային ինքնության պահպանման գործում»։

ՀՀ Սահմանադրության 152-րդ հոդվածի 1-ին մասի համաձայն.

«Վարչապետը Կառավարության ծրագրի շրջանակներում որոշում է Կառավարության քաղաքականության հիմնական ուղղությունները, ղեկավարում է Կառավարության գործունեությունը և համակարգում է Կառավարության անդամների աշխատանքը: Վարչապետը կարող է Կառավարության անդամներին կոնկրետ հարցերով հանձնարարականներ տալ: Վարչապետը գլխավորում է Անվտանգության խորհուրդը, որի կազմավորման և գործունեության կարգը սահմանվում է օրենքով»:

«ՀՀ Կառավարության կառուցվածքի և գործունեության մասին» ՀՀ օրենքի 7-րդ մասի համաձայն.

«1. Վարչապետը Կառավարության ծրագրի շրջանակներում որոշում է Կառավարության ներքին և արտաքին քաղաքականության հիմնական ուղղությունները, որոնք պարտադիր են Կառավարության անդամների համար:

2. Վարչապետը ղեկավարում է Կառավարության գործունեությունը և համակարգում է Կառավարության անդամների աշխատանքը:

3. Վարչապետը հետևում է Կառավարության ներքին և արտաքին քաղաքականության հիմնական ուղղությունների իրականացմանը:

4. Վարչապետն ապահովում է Կառավարության գործունեության միասնականությունը:

5. Կառավարության գործունեության կազմակերպմանն առնչվող հարցերով վարչապետն ընդունում է որոշումներ, ինչպես նաև տալիս է հանձնարարականներ:

5.1. Վարչապետի որոշումներն ստորագրում է վարչապետը: Վարչապետի որոշման հավելվածն ստորագրում է վարչապետի աշխատակազմի ղեկավարը՝ դրանով հաստատելով, որ տվյալ հավելվածը վարչապետի ընդունած տարբերակն է:

6. Վարչապետն իր որոշմամբ սահմանում է յուրաքանչյուր փոխվարչապետի կողմից համակարգվող՝ Կառավարության գործունեության ոլորտները:

7. Վարչապետն իրավասու է ընդլայնելու նախարարության գործունեության ոլորտները:

8. Վարչապետը նախարարի առաջարկությամբ սահմանում է փոխնախարարների թիվը, նշանակում է փոխնախարարներին, բացառությամբ պաշտպանության բնագավառի պետական լիազոր մարմնի ղեկավարի՝ զինվորական ծառայության պաշտոն զբաղեցնող տեղակալների, հաստատում է նախարարությունների կանոնադրությունը և սահմանում է աշխատողների քանակը:

9. Վարչապետը ձևավորում է իր աշխատակազմը, որի խնդիրն է ապահովել վարչապետի և փոխվարչապետների լիազորությունների իրականացումը, այդ թվում` Կառավարության նիստերի անցկացումը: Վարչապետի աշխատակազմի ղեկավարին նշանակում և ազատում է վարչապետը, ինչպես նաև օրենքով սահմանված դեպքերում և կարգով նշանակումներ է կատարում վարչապետի աշխատակազմի հանրային ծառայության այլ պաշտոններում և ազատում այդ պաշտոններից:

10. Վարչապետի աշխատակազմը հանդես է գալիս Հայաստանի Հանրապետության անունից, կարող է ձեռք բերել ու իրականացնել գույքային և անձնական ոչ գույքային իրավունքներ, կրել պարտականություններ, դատարանում հանդես գալ որպես հայցվոր կամ պատասխանող: Վարչապետի աշխատակազմն ստեղծվում և վերակազմակերպվում է վարչապետի որոշմամբ: Վարչապետի աշխատակազմը գործում է օրենքների, Կառավարության աշխատակարգի և իր կանոնադրության հիման վրա: Վարչապետի աշխատակազմի կանոնադրությունը հաստատվում է վարչապետի որոշմամբ:

11. Վարչապետը Կառավարության աշխատակարգով սահմանված կարգով ապահովում է հանրությանը Կառավարության գործունեության վերաբերյալ տեղեկատվության պարբերաբար փոխանցումը:

12. Վարչապետը սահմանում է իր բացակայության ժամանակ փոխվարչապետներից մեկի կողմից վարչապետին փոխարինելու կարգը, այդ թվում՝ վարչապետին փոխարինող փոխվարչապետի լիազորությունների ծավալը: Այդ կարգով պետք է սահմանվի նաև վարչապետի կողմից իր լիազորությունների կատարման անհնարինության դեպքում փոխվարչապետներից մեկի կողմից վարչապետին փոխարինելու կարգը»։

ՀՀ Սահմանադրության և ՀՀ Կառավարության կառուցվածքի և գործունեության մասին» ՀՀ օրենքի շրջանակներում ուսումնասիրելով ՀՀ վարչապետի լիազորությունները՝ ակնհայտ է, որ վերջինս իրավասու չէ և չի կարող միջամտել Հայ առաքելական եկեղեցու գործունեությանը, իսկ Հայաստանյաց առաքելական սուրբ եկեղեցին սահմանադրության ուժով գտնվում է պետության պահպանության ներքո։ Այլ խոսքով՝ համադրելով օրենսդրական կարգավորումները՝ կարելի է արձանագրել, որ ՀՀ վարչապետն իրավասություն չունի որևէ եղանակով միջամտել եկեղեցու գործունեությանը, փոխարենը՝ որպես պետության գլուխ, պարտավոր է իրացնել սահմանադրությամբ նախատեսված իր լիազորությունները։

Արդյունքում՝ նկատի ունենալով, որ ՀՀ վարչապետը, դուրս է եկել ՀՀ սահմանադրությամբ և օրենքով իրեն վերապահված լիազորությունների շրջանակից և միջամտել է եկեղեցու գործունեությանը` հրապարակային կոչեր հնչեցնելով եկեղեցու դեմ և Վեհարանը ազատելու նպատակով հատուկ խմբեր ստեղծելու վերաբերյալ հրահանգավորում կատարելով, հետևաբար, ՀՀ վարչապետի արարքն առերևույթ պարունակում է ՀՀ քրեական օրենսգրքի 441-րդ հոդվածի 2-րդ մասի 4-րդ կետով նախատեսված հանցագործության հատկանիշներ։

Միաժամանակ, հաշվի առնելով, որ ՀՀ օրենսդրությամբ որևէ քաղաքական սուբյեկտ, այդ թվում՝ օրենսդիր մարմինը, իրավասու չէ միջամտել եկեղեցու գործունեությանը՝ ՀՀ ազգային ժողովի վերը նշված պատգամավորների, և ՀՀ վարչապետի աշխատակազմի ղեկավարի արարքները ևս առերևույթ պարունակում են ՀՀ քրեական օրենսգրքի 441-րդ հոդվածի 2-րդ մասի 4-րդ կետով նախատեսված հանցագործության հատկանիշները։

Ընդ որում՝ ուշադրության է արժանի, որ անգամ Մարդու իրավունքների պաշտպանը եկեղեցու շուրջ ծավալվող իրադարձությունները մտահոգիչ է գնահատել, մասնավորապես՝ 2025 թվականի հունիսի 28-ին «Ֆեյսբուք» սոցիալական ցանցի «ՀՀ Մարդու իրավունքների պաշտպան» պաշտոնական էջում կատարվել է հետևյալ գրառումը.

Ավելին՝ հարկ է արձանագրել նաև, որ ՀՀ վարչապետի և սույն հաղորդմամբ մատնանշված պաշտոնատար այլ անձանց խնդրո առարկա հայտարարությունները համընկնում են Հայաստանի Հանրապետության և Արցախի Հանրապետության դեմ տարիներ շարունակ ագրեսիա իրականացնող, Արցախը բռնազավթած, արցախահայության դեմ էթնիկ զտումներ և ցեղասպանություն իրականացրած, հայկական մշակութային ժառանգությունը համակարգված ոչնչացման ենթարկող, ՀՀ ինքնիշխան տարածքը օկուպացրած և ամենօրյա ռեժիմով ՀՀ սահմանների և բնակավայրերի նկատմամբ ոտնձգող թշնամական պետության կրոնական առաջնորդի կողմից Հայ առաքելական եկեղեցու նկատմամբ թշնամանք և անհանդուրժողականություն պարունակող հայտարարություններին, ուստի վերը նշյալ պաշտոնատար անձանց արարքներն առրևույթ կարող են պարունակել նաև ՀՀ քրեական օրենսգրքով նախատեսված այլ հանցակազմերի հատկանիշներ։

Համաձայն ՀՀ քրեական դատավարության օրենսգրքի 173-րդ հոդվածի`

«1. Քննիչն իր իրավասության սահմաններում պարտավոր է քրեական վարույթ նախաձեռնել, եթե առերևույթ հանցանքի մասին պատշաճ հաղորդումը ստացվել է`
1) ֆիզիկական անձից.
(…):
2. Համապատասխան հաղորդումը համարվում է առերևույթ հանցանքի մասին, եթե դրանով փաստվում է այնպիսի դեպք կամ գործողություն կամ անգործություն, որին ողջամտորեն կարող է տրվել Հայաստանի Հանրապետության քրեական օրենսգրքով նախատեսված որևէ արարքին համապատասխանելու նախնական իրավական գնահատական:
(...)
4. Զանգվածային լրատվության միջոցներում առերևույթ հանցանքի մասին հրապարակված տեղեկությունները քննիչի համար կարող են քրեական վարույթ նախաձեռնելու առիթ լինել:
(…)»:

Ելնելով վերոգրյալից՝ ակնկալում եմ ՀՀ քրեական դատավարության օրենսգրքի 24-րդ գլխի նորմերով սահմանված կարգով քրեական վարույթի նախաձեռնում։